انواع سیستم ها ی اطفاء حریق اتوماتیک
انواع سیستم ها ی اطفاء حریق اتوماتیک
بطور کلی سیستم ها ی اطفاء حریق اتوماتیک را می توان به پنج دسته زیر تقسیم کرد:
– سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی
– سیستم اطفاء حریق اتوماتیک گازی
– سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری (آیروسل)
– سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم
– سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه یا پودر آب (Water Mist)
– سیستم اطفاء حریق اتوماتیک Vortex
مقایسه نحوه عملکرد سیستم های مختلف اطفاء حریق
نحوه عملکرد | نوع سیستم اطفاء حریق | ||||||
آیروسل | آب | مه یا پودر آب | گازهای بی اثر | هالوکربن ها | CO2 | فوم | |
خنک سازی | P | P | |||||
کاهش اکسیژن | S | P | S | p | s | ||
اختلال در زنجیره سوخت | P | p | s |
عامل اولیه: P عامل ثانویه: S
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی:
قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:
– مخزن یا استخر نگهداری آب
– پمپ های آتش نشانی
– شیرهای کنترلی مانند Deluge Valve، Wet Valve، Dry Valveو غیره
-اسپرینکلر یا اسپری آب
کاربرد: از این سیستم در اطفاء حریق کلاس A و جهت خنک سازی کلاس های B و C استفاده می شود. برخی از کاربردهای آن عبارتند از ساختمان های اداری-مسکونی-تجاری، هتل ها، موزه ها، پارکینگ ها، ترانس های برق، تانک ها و مخازن نگهداری سوخت و مواد شیمیایی، کشتی ها، بنادر، انبارها
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک گازی:
این سیستم از زیر مجموعه هایی مانند FM200، CO2،Inert Gas ، Novec 1230 و سایر سیستم های گازی تشکیل می شود که هرکدام از آنها دارای مزایا و معایبی بوده که در بخش آموزشی این سایت به آنها اشاره شده است.
سیستم هاى اطفاء گازى نقش مهمى در مفهوم اطفاى حریق دارند؛ به ویژه در مواردى که سایر اطفاء کننده ها (به عنوان مثال سیستم هاى آبى) قادر به این کار نیستند. در سا لهاى اخیر و پس از ممنوعیت هالون از سال 1994، تلاش هاى بسیارى جهت معرفى و به کارگیرى گازهاى دیگر صورت گرفته است. سازمانهایISO و NFPA سیزده نوع گاز از انواع ساکن مانند آرگون و نیتروژن و مخلوط آنها و همچنین هیدروکربن هاى هالوژنه چون NOVEC 1230 و یا FM200را معرفى نموده است.
بطور کلی هر سیستم اطفاء حریق گازی از قسمتهای زیر تشکیل شده است:
– سیلندرهای نگهداری گاز همراه با شیر های محرک
– سیلندرهای پایلوت
– Manifold ، شلنگ های تخلیه گاز، شلنگ های محرک سیلندرها
– شیرهای برقی و Pressure Switch
نازل های تخلیه گاز
کاربرد: معمولاً از این نوع سیستم جهت اطفاء حریق کلاس های A، B و E استفاده می شود. برخی از کاربردهای آن عبارتند از تابلو های برق، تابلو های کنترل، تابلو های مخابراتی، سرورهای کامپیوتری، موتورهای برق، اتاق های UPS، اتاق های کنترل، اتاق های Marshaling
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری (آیروسل(
هر سیلندر آیروسل از ذرات بسیار ریز ترکیبات پتاسیم تشکیل می شود و بصورت حرارتی یا الکتریکی تحریک می شود. پس از تحریک، این ذرات از سیلندر خارج شده و با مخلوطی از گازها (اغلب CO2، N2 یا بخار آب) تشکیل ماده اطفاء کننده را می دهند. ترکیبات پتاسیم جهت یونیزاسیون نیاز به کمترین انرژی را داشته و این انرژی از خود حریق جذب می گردد. سپس یون های پتاسیم با یون های بوجود آمده از حریق (O, H, OH) ترکیب شده و بدون کاهش اکسیژن، واکنش های زنجیره ای حریق متوقف می گردد.
کاربرد: این سیستم تا به امروز تنها سیستم موجود در دنیا می باشد که می تواند در 5 کلاس حریق A، B، C، E و F مورد استفاده قرار گیرد. برخی از کاربردهای آن عبارتند از تابلو های برق، تابلو های کنترل، تابلو های مخابراتی، سرورهای کامپیوتری، موتورهای برق، اتاق های UPS، اتاق های کنترل، اتاق های Marshaling، انبارهای مواد شیمیایی، دیزل ژنراتورها، پمپ ها
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم
این سیستم موثرترین روش جهت اطفاء حریق کلاس B )سوخت های مایع) است. همچنین در کلاس A نیز قابل استفاده می باشد. قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:
– مخزن نگهداری فوم (Bladder Tank)
– دستگاه ترکیب کننده آب و فوم (Proportioner)
– نازل
کاربرد: انبارهای مواد شیمیایی، مخازن مواد نفتی و شیمیایی، آشیانه های هواپیما و هلیکوپتر، تاسیسات نفتی
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه یا پودر آب (Water Mist)
اساس کار سیستم Water Mist همانگونه که از نامش برمی¬آید بر اساس تولید غبار آب (مانند مه) می باشد که به صورت تولید ذرات ریز آب در محیط تحت حفاظت عمل می کند. قطر این ذرات بین 300 تا 1000 میکرون می باشد و باعث می شود هدایت الکتریکی آب ازبین برود. در واقع این سیستم همانند سیستم اطفاء آبی، خاصیت خنک کنندگی و همانند سیستم اطفاء حریق گازی، مانع از رسیدن اکسیژن به حریق می شود.
قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:
– سیلندرهای آب همراه با شیر های محرک
– سیلندرهای پرفشار گاز (نیتروژن یا هوا) همراه با شیر های محرک
– Manifold ، شلنگ های تخلیه گاز، شلنگ های محرک سیلندرها
-شیرهای برقی و Pressure Switch
– نازل
درصورتی که مساحت تحت حفاظت زیاد باشد، بجای سیلندرهای آب و گاز از مخزن، پمپ و تجهیزات وابسته استفاده می شود.
کاربرد: توربین ها ، پمپ ها، تاسیسات نفتی، کانال های کابل، موتورخانه ها
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک Vortex
سیستم اطفاء حریق ورتکس (Vortex) یک سیستم هایبریدی آب به همراه نیتروژن است. جدول زیر مقایسه ای بین سیستم های اطفاء حریق آبی را نشان می دهد:
سرعت عملکرد | فشار کاری (PSIG) | سایز هر قطره آب (µm) | فلو آب به ازاء هر نازل (LPM) | سیستم |
زیاد | 25 | 10 | 7/3 | Vortex |
زیاد | 350 | 400- 1000 | 140 | پودر آب با فشار متوسط |
کم | 1500- 2500 | 50- 100 | 30 | پودر آب با فشار زیاد |
متوسط | بیش از 20 | بیش از 1000 | بیش از 95 | اسپرینکلر |